Czy kary i nagrody to jedyny sposób na wychowanie dziecka?
Być może już kiedyś zadawałeś sobie to pytanie, podejrzewając, że karanie nie jest najlepszą metodą na wychowanie, jednak ciężko było Ci zrezygnować z czegoś, co działa, kiedy nie wiesz, czym można to zastąpić…
Jednym z ważnych aspektów pedagogiki Montessori jest podejście do stosowania kar i nagród.
W tym poście omówimy, jak w nurcie traktowane są kary i nagrody oraz jak rodzice mogą znaleźć właściwą równowagę w tej kwestii.
Rodzicu! Jeżeli chciałbyś poznać alternatywy dla kar i nagród i zrozumieć wpływ tej metody wychowawczej na Twoje dziecko to ten artykuł jest dla ciebie.
🌸🌸🌸
Metoda Montessori odrzuca stosowanie kar i nagród w procesie kształtowania młodego człowieka, ale właściwie, dlaczego?
Kary i nagrody wzmacniają motywację zewnętrzną, czyli taką w której działamy tylko po to, aby osiągnąć nagrodę lub uniknąć kary. Zamiast niej lepiej jest wspierać rozwój motywacji wewnętrznej w której działamy ze względu na nasze wewnętrzne przekonania i wartości, a nie ze względu na zewnętrzne nagrody czy kary.
Stosowanie zbyt dużej kontroli może ograniczać autonomię dziecka, czyli jego umiejętność samodzielnego stanowienia o sobie.
Wprowadzenie bardziej konstruktywnych metod wychowawczych pozwala na wzmacnianie u dziecka pewności siebie i decyzyjności.
Ale w takim razie co możemy zrobić by zminimalizować stosowanie tej metody wychowawczej i odnaleźć zdrową równowagę?
Konsekwencje: zamiast kar mających na celu wywieranie kontroli odwołaj się do naturalnych konsekwencji zdarzeń. Pomaga to przygotować dziecko do dorosłego życia, gdzie jego działania będą mieć realne skutki.
Oprócz tego jasno odwołuj się do przyczyn i skutków, jest to mniej abstrakcyjne i bardziej zrozumiałe dla dziecka. Odnoś się bezpośrednio do prezentowanego zachowania i informuj pociechę o możliwych jego efektach. Przykładem naturalnej konsekwencji może być brak możliwości używania zabawek po zniszczeniu ich.
Zrozumienie zachowania: aktywności dziecka są celowe i często służą osiągnięciu czegoś na czym mu zależy, warto jest zastanowić się co motywuje Twoją pociechę i w jaki inny sposób możesz taką potrzebę zaspokoić. Być może przyczyną jest uzyskanie upragnionej uwagi? Czy byłeś kiedyś w sytuacji, w której, póki dziecko spokojnie się bawiło zajmowałeś się swoimi sprawami, i dopiero gdy zaczęło głośno krzyczeć lub rozrzucać zabawki podszedłeś do niego by zwrócić mu uwagę? Warto, obdarzać dziecko uwagą szczególnie w sytuacji, gdy przestrzega ustalonych przez Was zasad. Warto pamiętać, że dla dziecka lepsza jest jakakolwiek uwaga opiekuna (nawet ta negatywna) niż żadna, dlatego kary mogą stanowić dla niego wzmocnienie zachowań!
Wspólne rozmowy: zamiast natychmiastowego karania lub nagradzania za zachowanie, postaraj się wyrażać swoje uczucia słownie, informować dziecko nie tylko o tym, że jego aktywności wywołały w Tobie złość, ale także o tym, z jakiego powodu się tak stało. To co dla dorosłych często jest oczywiste, dla dziecka nie zawsze jest tak proste do zrozumienia. 
Wprowadzenie w życie tych kilku rozwiązań może zwiększyć u Twojej pociechy poczucie decyzyjności i wzmocnić jej pewność siebie. Relacja zbudowana na podstawach szacunku i komunikacji może również zapunktować w przyszłości, ponieważ pozwala zbudować ogromne zaufanie dziecka do rodzica. 
A wy co myślicie o tych rozwiązaniach?
Jeżeli chcecie podzielić się swoją refleksją lub doświadczeniami w tym temacie serdecznie zapraszamy do komentowania!
🌷🐘🌷🐘🌷🐘
Zapraszamy również na nasz fanpage – gabinety Pomagajka.
Autor wpisu: mgr Magdalena Żuber (psycholog dziecięca)
